Северна Македонија со ограничен напредок на патот кон економска конвергенција со ЕУ
12 јуни 2025
• од Гоце Кически
Најновиот извештај на Организацијата за економска соработка и развој (ОЕЦД) под наслов Економска конвергенциска табла за Западен Балкан 2025 покажува дека Северна Македонија забележува одреден напредок во повеќе клучни сектори, но и понатаму значително заостанува зад просеците на Европската Унија. Извештајот ја оценува економската приближување на земјите од Западен Балкан во пет клучни области: инфраструктура, вештини, бизнис средина, дигитална трансформација и зелена транзиција.
Во областа на инфраструктурата и поврзаноста, Северна Македонија се соочува со значајни пречки. Посебно слаб е железничкиот товарен транспорт, кој се мери со само 4% од обемот што го остваруваат земјите-членки на ЕУ. Недоволната поврзаност, особено во руралните подрачја, ги зголемува трошоците на трговијата и ја попречува регионалната соработка.
Во однос на вештините и продуктивноста, и покрај тоа што се бележи напредок во образованието и вработеноста, продуктивноста на трудот останува ниска — околу 40% од нивото на ЕУ. Истовремено, инвестициите во истражување и развој достигнуваат само 17% од европскиот просек. Учеството на возрасното население во доживотно учење е ограничено, што ја отежнува адаптацијата на работната сила кон современите технолошки и пазарни промени.
Бизнис околината претставува еден од подобрите сегменти за Северна Македонија, благодарение на спроведени реформи за олеснување на регулативите и зајакнување на поддршката за малите и средни претпријатија. Сепак, процесот на приближување кон ЕУ стандардите е забавен и стагнира последната деценија, особено во однос на пристапот до финансии, намалување на нефункционалните кредити и привлекување приватни инвестиции.
Во секторот за дигитална трансформација, земјата покажува умерен напредок. Само 34% од населението има основни дигитални вештини, во споредба со 56% во ЕУ. Интернет се користи сѐ уште ограничено, особено за е-услуги, онлајн трговија или примена на вештачка интелигенција. Иако расте покриеноста со интернет и мобилна мрежа, постојат големи разлики помеѓу урбаните и руралните средини.
Најзначајното заостанување се бележи во областа на зелената транзиција. Количината отпад што завршува на депонии е повеќе од три и пол пати поголема од европскиот просек, а ефикасноста во користењето на енергија и вода е на ниско ниво. Северна Македонија има итна потреба од поголеми инвестиции во зелени технологии, управување со отпад и усогласување со еколошките стандарди на ЕУ.
Извештајот на ОЕЦД јасно укажува дека Северна Македонија мора значително да го забрза темпото на реформи ако сака да се доближи до европските економски стандарди. И покрај напредокот во деловната регулатива и дигитализацијата, клучните слабости во инфраструктурата, иновациите и заштитата на животната средина остануваат сериозна пречка за конвергенција. Доколку сака одржлив и инклузивен раст, земјата мора да вложи повеќе во човечки капитал, зелени политики и модерна инфраструктура, при што извештајот на ОЕЦД може да служи како јасен патоказ.
Извор: ОЕЦД – Економска конвергенциска табла за Западен Балкан 2025
Последни вести
Северна Македонија со ограничен напредок на патот кон економска конвергенција со ЕУ
12 јуни 2025
• од Гоце Кически
Најновиот извештај на Организацијата за економска соработка и развој (ОЕЦД) под наслов Економска конвергенциска табла за Западен Балкан 2025 покажува дека Северна Македонија забележува одреден напредок во повеќе клучни сектори, но и понатаму значително заостанува зад просеците на Европската Унија. Извештајот ја оценува економската приближување на земјите од Западен Балкан во пет клучни области: инфраструктура, вештини, бизнис средина, дигитална трансформација и зелена транзиција.
Во областа на инфраструктурата и поврзаноста, Северна Македонија се соочува со значајни пречки. Посебно слаб е железничкиот товарен транспорт, кој се мери со само 4% од обемот што го остваруваат земјите-членки на ЕУ. Недоволната поврзаност, особено во руралните подрачја, ги зголемува трошоците на трговијата и ја попречува регионалната соработка.
Во однос на вештините и продуктивноста, и покрај тоа што се бележи напредок во образованието и вработеноста, продуктивноста на трудот останува ниска — околу 40% од нивото на ЕУ. Истовремено, инвестициите во истражување и развој достигнуваат само 17% од европскиот просек. Учеството на возрасното население во доживотно учење е ограничено, што ја отежнува адаптацијата на работната сила кон современите технолошки и пазарни промени.
Бизнис околината претставува еден од подобрите сегменти за Северна Македонија, благодарение на спроведени реформи за олеснување на регулативите и зајакнување на поддршката за малите и средни претпријатија. Сепак, процесот на приближување кон ЕУ стандардите е забавен и стагнира последната деценија, особено во однос на пристапот до финансии, намалување на нефункционалните кредити и привлекување приватни инвестиции.
Во секторот за дигитална трансформација, земјата покажува умерен напредок. Само 34% од населението има основни дигитални вештини, во споредба со 56% во ЕУ. Интернет се користи сѐ уште ограничено, особено за е-услуги, онлајн трговија или примена на вештачка интелигенција. Иако расте покриеноста со интернет и мобилна мрежа, постојат големи разлики помеѓу урбаните и руралните средини.
Најзначајното заостанување се бележи во областа на зелената транзиција. Количината отпад што завршува на депонии е повеќе од три и пол пати поголема од европскиот просек, а ефикасноста во користењето на енергија и вода е на ниско ниво. Северна Македонија има итна потреба од поголеми инвестиции во зелени технологии, управување со отпад и усогласување со еколошките стандарди на ЕУ.
Извештајот на ОЕЦД јасно укажува дека Северна Македонија мора значително да го забрза темпото на реформи ако сака да се доближи до европските економски стандарди. И покрај напредокот во деловната регулатива и дигитализацијата, клучните слабости во инфраструктурата, иновациите и заштитата на животната средина остануваат сериозна пречка за конвергенција. Доколку сака одржлив и инклузивен раст, земјата мора да вложи повеќе во човечки капитал, зелени политики и модерна инфраструктура, при што извештајот на ОЕЦД може да служи како јасен патоказ.
Извор: ОЕЦД – Економска конвергенциска табла за Западен Балкан 2025
Последни вести
Северна Македонија со ограничен напредок на патот кон економска конвергенција со ЕУ
12 јуни 2025
• од Гоце Кически
Најновиот извештај на Организацијата за економска соработка и развој (ОЕЦД) под наслов Економска конвергенциска табла за Западен Балкан 2025 покажува дека Северна Македонија забележува одреден напредок во повеќе клучни сектори, но и понатаму значително заостанува зад просеците на Европската Унија. Извештајот ја оценува економската приближување на земјите од Западен Балкан во пет клучни области: инфраструктура, вештини, бизнис средина, дигитална трансформација и зелена транзиција.
Во областа на инфраструктурата и поврзаноста, Северна Македонија се соочува со значајни пречки. Посебно слаб е железничкиот товарен транспорт, кој се мери со само 4% од обемот што го остваруваат земјите-членки на ЕУ. Недоволната поврзаност, особено во руралните подрачја, ги зголемува трошоците на трговијата и ја попречува регионалната соработка.
Во однос на вештините и продуктивноста, и покрај тоа што се бележи напредок во образованието и вработеноста, продуктивноста на трудот останува ниска — околу 40% од нивото на ЕУ. Истовремено, инвестициите во истражување и развој достигнуваат само 17% од европскиот просек. Учеството на возрасното население во доживотно учење е ограничено, што ја отежнува адаптацијата на работната сила кон современите технолошки и пазарни промени.
Бизнис околината претставува еден од подобрите сегменти за Северна Македонија, благодарение на спроведени реформи за олеснување на регулативите и зајакнување на поддршката за малите и средни претпријатија. Сепак, процесот на приближување кон ЕУ стандардите е забавен и стагнира последната деценија, особено во однос на пристапот до финансии, намалување на нефункционалните кредити и привлекување приватни инвестиции.
Во секторот за дигитална трансформација, земјата покажува умерен напредок. Само 34% од населението има основни дигитални вештини, во споредба со 56% во ЕУ. Интернет се користи сѐ уште ограничено, особено за е-услуги, онлајн трговија или примена на вештачка интелигенција. Иако расте покриеноста со интернет и мобилна мрежа, постојат големи разлики помеѓу урбаните и руралните средини.
Најзначајното заостанување се бележи во областа на зелената транзиција. Количината отпад што завршува на депонии е повеќе од три и пол пати поголема од европскиот просек, а ефикасноста во користењето на енергија и вода е на ниско ниво. Северна Македонија има итна потреба од поголеми инвестиции во зелени технологии, управување со отпад и усогласување со еколошките стандарди на ЕУ.
Извештајот на ОЕЦД јасно укажува дека Северна Македонија мора значително да го забрза темпото на реформи ако сака да се доближи до европските економски стандарди. И покрај напредокот во деловната регулатива и дигитализацијата, клучните слабости во инфраструктурата, иновациите и заштитата на животната средина остануваат сериозна пречка за конвергенција. Доколку сака одржлив и инклузивен раст, земјата мора да вложи повеќе во човечки капитал, зелени политики и модерна инфраструктура, при што извештајот на ОЕЦД може да служи како јасен патоказ.
Извор: ОЕЦД – Економска конвергенциска табла за Западен Балкан 2025