Се празни Македонија: Иселувањето зема замав, иднината под прашање

Борбата за егзистенција сè почесто ги принудува не само младите, туку и цели семејства да ги напуштат своите родни места и да се преселат во странство. Овој феномен, кој веќе со години ги засега сите слоеви на македонското општество, станува сè поизразен, особено меѓу оние кои се наоѓаат на работ на економската и социјалната сигурност.

Според податоците, во земјата живеат над 33.000 семејства кои се приматели на социјална помош. Тие се соочуваат со сериозни предизвици – од економска нестабилност, преку ограничен пристап до квалитетно здравство и образование, до сè поизразениот тренд на миграција. Многу млади ја гледаат својата иднина надвор од државата, често заминувајќи сами и оставајќи ги своите семејства зад себе.

Социологот Мурат Алиу укажува дека причините за оваа масовна иселување не се само економски. „Миграцијата во последните десет години не се должи само на недостиг на финансиски ресурси, туку и на нискиот квалитет на живот, недостатокот на правна сигурност, слабото образование и недостапното здравство. Потребни се сериозни структурни и сеопфатни реформи за да се спречи одливот на мозоци и да се создадат услови за достоинствен живот во сопствената држава“, вели Алиу.

Последиците од ваквите трендови веќе се видливи. Стапката на наталитет во земјата е една од најниските во регионот – во 2023 година имало само 8,9 раѓања на 1000 жители. Истовремено, просечната возраст на мајките при раѓање на првото дете постојано расте, веќе надминувајќи ја границата од 28 години. Стапката на разводи расте, со околу 2.000 случаи годишно, а 25% од децата живеат во семејства кои се изложени на ризик од сиромаштија.

„Овие појави не се нови, но кај нас се продлабочуваат поради слаба социјална политика и отсуство на јасна социјалдемократска визија. Се урива средната класа, се продлабочува јазот меѓу богатите и сиромашните, а државата сè помалку успева да обезбеди социјална стабилност“, предупредува Алиу.

Македонското општество се наоѓа пред сериозен предизвик – дали ќе успее да ги задржи своите граѓани и да создаде услови за живот со достоинство, или ќе продолжи да сведочи на масовен одлив на млади, работоспособни луѓе и цели семејства? Одговорот ќе зависи од подготвеноста на институциите за вистински, а не козметички реформи.