18 декември 2025
• од Станча Јаќимовски
Проширувањето на Европската Унија кон Западен Балкан ќе се одвива врз основа на индивидуалните заслуги на земјите-кандидатки и во согласност со нивните преземени меѓународни обврски, меѓу кои и Договорот за пријателство, добрососедство и соработка меѓу Македонија и Бугарија. Ова е наведено во Бриселската декларација усвоена на самитот ЕУ–Западен Балкан, одржан на 17 декември во Брисел.
На самитот учествуваа шефовите на држави и влади од земјите-кандидатки од регионот, со исклучок на Србија. Српскиот претседател Александар Вучиќ претходно најави дека нема да присуствува на состанокот.
Лидерите на Европската Унија и земјите-членки, во координација со партнерите од регионот, повторно ја истакнаа јасната порака дека иднината на Западен Балкан е во ЕУ. Проширувањето, како што се наведува во декларацијата, претставува геостратешка инвестиција во мирот, безбедноста, стабилноста и долгорочниот просперитет на целиот континент.
Во документот се нагласува дека забрзувањето на пристапниот процес зависи од спроведувањето на кредибилни реформи, строга и праведна условеност, како и објективна проценка на напредокот исклучиво врз основа на постигнатите резултати. Посебен акцент е ставен на значењето на инклузивната регионална соработка, помирувањето и добрососедските односи, кои остануваат суштински елементи на процесот на проширување.
Во тој контекст, ЕУ експлицитно ја потенцира потребата од добра волја и опипливо спроведување на сите меѓународни договори, вклучувајќи го Преспанскиот договор со Грција и Договорот за пријателство и добрососедство со Бугарија, што директно се однесува на Македонија.
Декларацијата дополнително укажува дека проширувањето мора да оди паралелно со внатрешните подготовки на самата Унија, додека од земјите-кандидатки се очекува значително забрзување на реформските процеси. Како приоритетни области се издвојуваат владеењето на правото, зајакнувањето на демократските институции, слободата на медиумите и заштитата на правата на малцинствата.
Европската Унија потсетува дека постепената интеграција на Западен Балкан веќе е во тек во повеќе области и се спроведува врз принципите на реверзибилност и заслуги, со цел граѓаните да почувствуваат конкретни придобивки и пред полноправното членство. При тоа, економската интеграција мора да го зачува интегритетот на внатрешниот пазар и еднаквите услови за конкуренција.
Лидерите на ЕУ го потврдија и очекувањето дека земјите од Западен Балкан ќе се усогласат со Заедничката надворешна и безбедносна политика на Унијата, вклучително и со спроведувањето на рестриктивни мерки, како и дека ќе ги засилат напорите во борбата против корупцијата, организираниот криминал и хибридните закани.
Следниот самит ЕУ–Западен Балкан е најавен за јуни 2026 година и ќе се одржи во Црна Гора.
Ненадминливи Понуди Дневно
4.8 (10276 рецензии)
Заштедете 152.00 ден

